Bài 1 trang 71 sgk hóa học 8

Tìm thành phần phần trăm (theo khối lượng) các nguyên tố hóa học có trong những hợp chất sau:

a) CO và CO₂;              b) Fe₃O₄ và Fe₂O₃;         c) SO₂ và SO₃.

Bài giải:

a) Hợp chất CO: 

%C = $\frac{M_C}{M_{CO}}$$\frac{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">C</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">C</span>}\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}}$ . 100% = $\frac{12}{28}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">12</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">28</span>}}$ . 100% = 42,8%

%O = $\frac{M_O}{M_{CO}}$$\frac{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">C</span>}\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}}$ . 100% = $\frac{16}{28}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">16</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">28</span>}}$ . 100% = 57,2%

Hợp chất CO₂ 

%C = $\frac{M_C}{M_{C{O}_2}}$$\frac{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">C</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">C</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">2</span>}}}}$ . 100% = $\frac{12}{44}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">12</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">44</span>}}$ . 100% = 27,3 %

%O = 100% - 27,3% = 72,7%

b) Hợp chất Fe₂O₃

%Fe = $\frac{2M_{Fe}}{M_{F{e}_2{O}_3}}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">2</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">F</span>}\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">e</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">F</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">e</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">2</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">3</span>}}}}$ . 100% = $\frac{2.56}{160}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">2.56</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">160</span>}}$ . 100% = 70%

%O = 100% - 70% = 30%

Hợp chất  Fe₃O₄ :

%Fe = $\frac{3M_{Fe}}{M_{F{e}_3{O}_4}}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">3</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">F</span>}\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">e</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">F</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">e</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">3</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">4</span>}}}}$ . 100% = $\frac{3.56}{232}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">3.56</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">232</span>}}$ . 100% = 72,4%

%O = 100% - 72,4% = 27,6%

c) Hợp chất SO₂

%S = $\frac{M_S}{M_{S{O}_2}}$$\frac{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">S</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">S</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">2</span>}}}}$ . 100% = $\frac{32}{64}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">32</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">64</span>}}$ . 100% = 50%

%O = 100% - 50% = 50%

Hợp chất  SO₃

%S = $\frac{M_S}{M_{S{O}_3}}$$\frac{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">S</span>}}}{{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">M</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">S</span>}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">O</span>}}_{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">3</span>}}}}$ . 100% = $\frac{32}{80}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">32</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">80</span>}}$ . 100% = 40%

%O = 100% - 40% = 60%

Bài 2 trang 71 sgk hóa học 8

Hãy tìm công thức hóa học của những hợp chất có thành phần các nguyên tố như sau:

a) Hợp chất A có khối lượng mol phân tử là 58,5 g/mol, thành phần các nguyên tố theo khối lượng: 60,68% Cl và còn lại là Na.

b) Hợp chất B có khối lượng mol phân tử là 106 g/mol, thành phần các nguyên tố theo khối lượng: 43,4% Na; 11,3% C; 45,3% O

Bài giải:

a) Ta có:

M_A = 58,5 g

%Cl = 60,68% => %Na = 39,32%

=> M_Cl = $\frac{58,5.60,68}{100}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">58</span>}<span\; style="font-size:\; small;">,</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">5</span>}<span\; style="font-size:\; small;">.</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">60</span>}<span\; style="font-size:\; small;">,</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">68</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">100</span>}}$ = 35,5 đvC  => n_Cl = 1 mol

=> M_Na = $\frac{58,5.39,32}{100}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">58</span>}<span\; style="font-size:\; small;">,</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">5</span>}<span\; style="font-size:\; small;">.</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">39</span>}<span\; style="font-size:\; small;">,</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">32</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">100</span>}}$ = 23 đvC  => n_Na  = 1 mol

Vì Na hóa trị I và Cl hóa trị 1 nên CTHH: NaCl

b) Ta có: 

M_B =106 g 

M_Na = $\frac{106.43,4}{100}$ = 46 => n_Na =  $\frac{46}{23}$ = 2 mol

M_C = $\frac{106.11,3}{100}$ = 12  => n_C = 1 mol

M_O = $\frac{106.45,3}{100}$  = 48 => n_O = $\frac{48}{16}$ = 3 mol

Suy ra trong một phân tử hợp chất B có 2 nguyên tử Na, 1 nguyên tử C và 3 nguyên tử O

Do đó công thức hòa học của hợp chất B là Na₂CO₃

Bài 3 trang 71 sgk hóa học 8

Công thức hóa học của đường là C₁₂H₂₂O₁₁.

a) Có bào nhiêu mol nguyên tử C, H, O trong 1,5 mol đường

b) Tính khối lượng mol phân tử của đường

c) Trong 1 mol đường có bao nhiêu gam mỗi nguyên tố C, H, O ?

Bài giải:

a) Số mol nguyên tử C, H, O trong 1,5 mol đường

Trong 1,5 mol đường có 18 mol C, 33 mol H và 16,5 mol O

b) Khối lượng mol đường: 

$M_{C_{12}{H}_{22}{O}_{11}}$ = 12 . 12 + 22 . 1 + 16 . 11 = 342 g

c) Trong đó: 

m_C = 12 . 12 = 144 g; m_H = 22 g; m_O = 11 . 16 = 176 g

Bài 4 trang 71 sgk hóa học 8

Một loại đồng oxit màu đen có khối lượng mol phân tử là 80 g/mol. Oxit này có thành phần theo khối lượng là: 80% Cu và 20% O. Hãy tìm công thức hóa học của loại đồng oxit nói trên.

Bài giải:

Ta có: M_hh = 80 g

M_Cu = $\frac{80.80}{100}$ = 64 g

M_O = $\frac{80.20}{100}$ = 16 g

Đặt công thức hóa học của đồng oxit là Cu_xO_y, ta có:

64 . x = 64 => x = 1

16 . y = 16 => y = 1

Vậy CTHH là CuO

Bài 5 trang 71 sgk hóa học 8

Hãy tìm công thức hóa học của khí A. Biết rằng

- Khí A nặng hơn khí hiđro là 17 lần

- Thành phân theo khối lượng của khí A là: 5,88% H và 94,12% S

Bài giải:

Ta có: $d_{A/H_2}$ = 17 => M_A = 17 . 2 = 34

Khối lượng của mỗi nguyên tố có trong 1 mol khí A

=> m_H = $\frac{34.5,88}{100}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">34</span>}<span\; style="font-size:\; small;">.</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">5</span>}<span\; style="font-size:\; small;">,</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">88</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">100</span>}}$ = 2 (g) => m_S =  $\frac{34.94,12}{100}$$\frac{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">34</span>}<span\; style="font-size:\; small;">.</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">94</span>}<span\; style="font-size:\; small;">,</span>\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">12</span>}}{\mathrm{<span\; style="font-size:\; small;">100</span>}}$ = 32 (g)

hoặc m_S = 34 - 2 = 32 (g)

Số mol nguyên tử của mỗi nguyên tố trong 1 mol khí A:

n_H = $\frac{2}{1}$ = 2 mol             n_S = $\frac{32}{32}$ = 1 mol

Suy ra trong 1 phân tử hợp chất A có 2 nguyên tử H và 1 nguyên tử S. Do đó công thức hóa học của khí A là H₂S