Cho phân thức 3x2+6x+12x3−8.
a) Với điều kiện nào của x thì giá trị của phân thức được xác định?
b) Rút gọn phân thức.
c) Em có biết trên 1cm2 bề mặt da của em có bao nhiêu con vi khuẩn không?
Tín giá trị của biểu thức đã cho tại x=40012000 em sẽ tìm được câu trả lời thật đáng sợ. (Tuy nhiên trong số đó chỉ có 20% là vi khuẩn có hại).
Hướng dẫn làm bài:
a) x3−8=x3−23=(x−2)(x2+2x+4)
Vì x2+2x+4=x2+2x+1+3=(x+1)2+3≥3
Với mọi giá trị của x nên x3−8≠0
Khi x−2≠0hayx≠2. Vậy điều kiện của biến là x≠2.
b) 3x2+6x+12x3−8=3(x2+2x+4)(x−2)(x2+2x+4)=3x−2
c) Vì x=40012000≠2 thỏa mãn điều kiện của x nên khi đó giá trị của biểu thức đã cho bằng:
340012000−2=34001−2.20002000=3.20004001−2.2000=60004001−4000=6000
Như vậy trên 1cm2 bề mặt da của ta có 6000 con vi khuẩn, tuy nhiên số vi khuẩn có hai trong số đó là 6000.20%=1200 con.
Chứng tỏ mỗi cặp phân thức sau bằng nhau:
a)32x−3 và 3x+62x2+x−6
b)2x+4 và 2x2+6xx3+7x2+12x
Hướng dẫn làm bài:
a) 32x−3 và 3x+62x2+x−6
Cách 1: Dùng định nghĩa hai phân thức bằng nhau.
32x−3= 3x+62x2+x−6
Vì : 3(2x2+x−6)=6x2+3x−18
=6x2+12x−9x−18
=2x(3x+6)−3(3x+6)
=(2x−3)(3x+6)
Cách 2: Rút gọn phân thức
3x+62x2+x−6=3(x+2)2x2+4x−3x−6=3(x+2)2x(x+2)−3(x+2)
=3(x+2)(x+2)(2x−3)=32x−3
b) 2x+4 và 2x2+6xx3+7x2+12x
Cách 1:2x+4=2x2+6xx3+7x2+12x
Vì : 2(x3+7x2+12x)=2x3+14x2+24x
=(x+4)(2x2+6x)
=2x3+6x2+8x2+24x=2x3+14x2+24x
Nghĩa là 2(x3+7x2+12x)=(x+4)(2x2+6x)
Cách 2: 2x2+6xx3+7x2+12x=2x(x+3)x(x2+7x+12)=2(x+3)x2+3x+4x+12
=2(x+3)x(x+3)+4(x+3)=2(x+3)(x+3)(x+4)=2x+4
Thực hiện các phép tính sau:
a) (2x+12x−1−2x−12x+1):4x10x−5
b) (1x2+x−2−xx+1):(1x+x−2);
c) 1x−1−x3−xx2+1.(1x2−2x+1+11−x2).
Hướng dẫn làm bài:
a) (2x+12x−1−2x−12x+1):4x10x−5=(2x+1)2−(2x−1)2(2x−1)(2x+1).10x+54x
=4x2+4x+1−4x2+4x−1(2x−1)(2x+1).5(2x+1)4x
=8x.5(2x+1)(2x−1)(2x+1).4x=102x−1
b) (1x2+x−2−xx+1):(1x+x−2)
=(1x(x+1)+x−2x+1):1+x2−2xx
=1+x(x−2)x(x+1).xx2−2x+1
=(x2−2x+1)xx(x+1)(x2−2x+1)=1x+1
c) 1x−1−x3−xx2+1.(1x2−2x+1+11−x2)
=1x−1−x3−xx2+1.[1(x−1)2−1(x−1)(x+1)]
=1x−1−x(x2−1)x2+1.x+1−(x−1)(x−1)2.(x+1)
=1x−1−x(x−1)(x+1)x2+1.x+1−x+1(x−1)2(x+1)
=1x−1−x(x−1)(x+1).2(x2+1)(x−1)2(x+1)=1x−1−2x(x2+1)(x−1)
=x2+1−2x(x2+1)(x−1)=(x−1)2(x2+1)(x−1)=x−1x2+1